Warta - największa z Wielkopolskich rzek - to typowy przykład dojrzałej, silnie meandrującej, nizinnej rzeki z licznymi starorzeczami. W rejonie Koła zmienia swój dotychczasowy południkowy bieg i wykorzystując Pradolinę Warszawsko-Berlińską kieruje się na zachód. Ze względu na położenie i charakter zlewni Warta zalicza się do rzek o śnieżno-deszczowym ustroju zasilania. Oznacza to, że w cyklu rocznym występują dwa okresy wyraźnego wezbrania wód. Wczesnowiosenny, najczęściej występujący w marcu, związany jest z roztopami oraz wczesnoletni, przypadający na przełom czerwca i lipca, który uzależniony jest od występujących w tym okresie ulewnych deszczów. Ten specyficzny reżim wodny oraz dotychczasowe formy gospodarowania, przejawiające się głównie w ekstensywnej gospodarce łąkowo-pastwiskowej, są głównymi przyczynami utrzymania się w obrębie doliny Warty wysokich i unikalnych walorów ogólnoprzyrodniczych.
Jednakże Warta, podobnie jak wiele innych rzek, od dawna poddawana była rosnącej presji ze strony człowieka, która szczególnie nasiliła się w pierwszej połowie XX wieku. W okresie tym na dużą skalę budowano wały, odcinające znaczną część doliny od corocznych zalewów, wycinano nadrzeczne lasy i zasypywano starorzecza. Jeszcze w latach 80-tych ubiegłego wieku inwestowano w prostowanie i pogłębianie koryta Warty oraz próby opanowania jej wylewów poprzez budowę zbiornika zaporowego "Jeziorsko". W konsekwencji doprowadziło to do silnego przekształcenia i zubożenia biologicznego doliny oraz przyspieszyło spływ wód, co paradoksalnie zwiększyło zagrożenie powodziowe na terenach położonych w dole rzeki. Pomimo niekorzystnych zmian spowodowanych ingerencją człowieka Warta wciąż pełni niezmiernie ważną funkcję w krajobrazie. Bogactwo to jest tak duże, a gatunki tu występujące na tyle rzadkie, że wszystkie wielkoprzestrzenne waloryzacje przyrodnicze, do których należą m.in. ESOCh, CORINE, ECONET-Polska i Natura 2000, opracowywane w skali kraju lub kontynentu, wskazują na dolinę środkowej Warty jako obszar o znaczeniu międzynarodowym.
Dodane: 08 Lipiec 2020 08:20:17 Ostatnia aktualizacja: 08 Lipiec 2020 08:20:17
Opublikował:
