Członkowie Stowarzyszenia Klub Seniora "Trzecia Zmiana" w Kole spotkali się w dniu 9 marca 2023 r. w temacie: „Kolskie Legendy”. Jednakże, z uwagi na okres rozliczeń podatkowych, dotyczący także seniorów, temat zasadniczy poprzedzono spotkaniem z przedstawicielkami Urzędu Skarbowego w Kole.
Przybyłe dwie panie reprezentujące urząd poinformowały o sposobach rozliczenia - wersja elektroniczna i papierowa. Zwróciły uwagę, kiedy na seniorze ciąży obowiązek złożenia zeznania podatkowego, bo w niektórych przypadkach mógł to zrobić organ emerytalno-rentowy. Należy zwrócić uwagę, czy z ZUS otrzymaliśmy informację o dochodach, czy roczne rozliczenie podatku. Omówiły też kwestię odliczeń ulg podatkowych oraz kontaktów z urzędem skarbowym (elektronicznie lub osobiście).
Po sprawach podatkowych powitaliśmy prelegenta tematu "KOLSKIE LEGENDY" - Pana Tomasza Nuszkiewicza dyrektora Muzeum Technik Ceramicznych w Kole. Nasz gość na wstępie wspomniał, że na ogół każde miasto ma swoje legendy. Wyjaśnił też czym jest legenda i jaka jest różnica między legendą a baśnią. Legenda to opowieść fantastyczna posługująca się elementem niezwykłości. Natomiast baśń to utwór o tematyce fantastycznej i siłach czarodziejskich. Legenda zawiera w sobie choć odrobinę prawdy historycznej, natomiast baśń jest utworem całkowicie wymyślonym.
Legendy związane z naszym miastem można podzielić na związane z powstaniem miasta, związane z konkretnymi zabytkami i inne. Niektóre dotyczą sfery uczuć bohaterów tych legend. Pierwsza legenda, z którą zapoznał nas prelegent dotyczyła nazwy miasta. Dlaczego Koło, jak to było z tym Kołem? Legenda "mówi", że król (tę rolę przypisuje się Kazimierzowi Wielkiemu) przejeżdżał przez tereny obecnego miasta. Nastąpiła awaria - urwało się koło od powozu, którym odbywał podróż. Z wdzięczności dla mieszkańców terenu, którzy zapewnili mu gościnę i szybko udzielili mu pomocy postanowił nadać nazwę Koło. Historycznie rzecz biorąc król Kazimierz Wielki nigdy w Kole nie był. Wydał polecenie budowy zamku. I właśnie z zamkiem (obecnie to ruiny), jednym z kolskich zabytków związane są też legendy.
Jeden ze starostów kolskiego zamku miał piękną córkę Zofię. O jej rękę starało się wielu konkurentów. Pewnego dnia przybyli dwaj bracia. Obaj chcieli pojąć ją za żonę. Zanim Zofia zdecydowała kogo wybrać obaj stoczyli pojedynek i obaj polegli. Piękna starościanka mogła się tylko przyglądać z wieży. Ojciec Zofii na pamiątką i ku przestrodze polecił postawić w zachodniej części, na podzamczu, dwa pomniki. Sądzi się, że starościanka z legendy, to prawdopodobnie Rozalia Górowska, której portret trumienny znajduje się w kościele klasztornym o.o. Bernardynów.
Z kolskim zamkiem związana jest także legenda o skarbach w zamku. Podobno pod zamkiem znajdują się tajemne przejścia i lochy, w których ukryte są skarby. Jedna z legend mówi też o krokodylu strzegącym tych skarbów pod zamkiem. Element ten pojawia się, jak zaznaczył prelegent, w Monografii Koła autorstwa Michała Rawity Witanowskiego. Być może, że krokodyl to symboliczne nawiązanie do jaszczurki (od Związku Jaszczurczego inaczej Związku Miast Pruskich). Tu na zamku król Kazimierz Jagiellończyk przyjmował poselstwo tego związku.
Jedna z legend mówi też o rycerzu w zbroi, na koniu, który w nocy straszy w ruinach zamku. Inna legenda głosi, że między zamkiem a klasztorem istniało kiedyś tajemne przejście podziemne i pod rzeką. Klasztor oo. Bernardynów to także zabytek. Z klasztorem jest związana legenda o trupie generała w klasztornych podziemiach. Prelegent wyjaśnił, że prawdopodobnie chodzi o generała Franciszka Ksawerego Dąbrowskiego, który w mundurze jest pochowany w podziemiach klasztoru. Przybliżył także słuchaczom sylwetkę tego generała. Legenda o dwóch kapliczkach. Starsi mieszkańcy Koła pamiętają, że po dwóch stronach drogi z Koła do Konina i Poznania zaraz za Kołem naprzeciw siebie na wzgórkach stały dwie kapliczki. One również wg legendy upamiętniały dwóch poległych braci Jest to, jak powiedział prelegent, inna wersja legendy o pięknej starościance. Piszący te słowa pamięta, że jako bardzo młody chłopiec (koniec lat 40. ub.w.) słyszał tę legendę przy tych kapliczkach od matki. Mówiła, że bracia ci odbyli pojedynek o piękną dziewczynę. Strzelali do siebie z łuków stojąc na wzgórkach po jednej i drugiej stronie drogi. Równocześnie wypuścili strzały i obaj zginęli od grotów strzał. Na pamiątkę postawiono na wzgórkach kapliczki.
Opracował Zdzisław Felis
