Strona ta wykorzystuje cookies 🍪 W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce Prywatności".
tel. 63 27 20 810 lub 63 26 27 503  um@kolo.pl  |  24 Listopada 2024 r. Imieniny: Emmy i Flory

W rocznicę bitwy pod Lenino - spacerkiem po dawnym Kole

Dodane: 11 Październik 2024  12:03:00   Opublikował: Piotr Kapalski
Na zdjęciu widać uśmiechniętego, siedzącego na skrzydle samolotu myśliwca mężczyznę, pilota. Na myśliwcu widoczny jest biało-czerwony znak, z napisem Poland. Zdjęcie zrobione w Anglii we wrześniu 1943 r.
W dniach 12–13 października 1943 roku Polska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, dowodzona przez płk. dypl. Zygmunta Berlinga, stoczyła pod Lenino krwawą bitwę z wojskami hitlerowskimi. W walkach poległo około 3000 polskich żołnierzy, przy czym liczebność dywizji wynosiła 12,4 tysiąca żołnierzy. Zaraz po bitwie, w raporcie polskiego dowództwa, złożonego Józefowi Stalinowi (generalissimusowi ZSRR), wykazano, że polscy żołnierze wykazali się niezwykłą walecznością. Od 1950 roku aż do początku lat 90. XX wieku rocznica bitwy pod Lenino była w Polsce Ludowej (PRL) obchodzona jako Dzień Wojska Polskiego. W pełnej nazwie Ludowego Wojska Polskiego.

Na terenie Koła, tuż po II wojnie światowej, powstały organizacje kombatanckie wojskowych zrzeszających uczestników walk podczas II Wojny Światowej. Działały m.in. ZBOWiD – Związek Bojowników o Wolność i Demokrację oraz Klub Oficerów Rezerwy. Początkowo ZBOWiD funkcjonował w Ośrodku Ligi Obrony Kraju w Kole, a później otrzymał lokal w budynku Starostwa Powiatowego. Klub Oficerów Rezerwy pozostał natomiast przy LOK-u na Kolskiej Starówce.

14 stycznia 1961 roku, na Walnym Zebraniu, po wielu staraniach o reaktywację wybrano zarząd Klubu Oficerów Rezerwy, zrzeszający weteranów II wojny światowej. W skład zarządu weszli: prezes ppor. rez. Karol Schrosder, wiceprezes por. rez. Adam Pussty, sekretarz kpt. rez. Mieczysław Makowski, skarbnik ppor. rez. Marian Sikorski, a także członkowie: kpt. rez. pilot Ryszard Malczewski, por. rez. Kazimierz Kaniok i por. rez. Wiesław Marciniak. Wybrano również skład Komisji Rewizyjnej, w skład której weszli: przewodniczący ppor. rez. Julian Grzęski, sekretarz kpt. rez. Wacław Stubieda oraz por. rez. Kazimierz Kaniok. Jak zapisano w kronice Klubu, jego członkowie prowadzili szkolenia z zakresu wojskowości wśród mieszkańców Koła i aktywnie uczestniczyli w życiu społeczno-gospodarczym miasta. Z okazji 600-lecia Miasta Koła zorganizowali dla mieszkańców występ grupy estradowej Jednostki Wojskowej z Powidza. Każdego roku, 12 października, w każdą rocznicę bitwy pod Lenino, uroczyście obchodzony był jako dzień Ludowego Wojska Polskiego.

Klub był inicjatorem odsłonięcia w 1962 roku pomnika żołnierzy radzieckich na Cmentarzu Wojennym w Kole. Pomnik upamiętnia żołnierzy, którzy polegli 20 stycznia 1945 roku przy wyzwalaniu miasta Koła spod okupacji hitlerowskiej. Zapisy historii Kolskiego Klubu Oficerów Rezerwy, utrwalone w kronice prowadzonej przez niemal 20 lat do maja 1980 roku, są przebogate. Ostatnim udokumentowanym w kronice prezesem Klubu Oficerów Rezerwy LOK w Kole był kpt. rez. Jan Korzeniowski, a wiceprezesem mjr rez. pilot Ryszard Malczewski. Warto wspomnieć jeszcze o wielu innych ich kolegach, oficerach Ludowego Wojska Polskiego, jak m.in. sierż. pchor. rez. Bronisław Olbrot, kpt. rez. Ryszard Lewicki, por. rez. Julian Grzęski oraz Albin Mikołajczyk, kierownik Biura LOK w Kole. Jest ich o wiele więcej.

Przebogata historia żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, także tych z Koła, pełna jest tragicznych momentów. W latach 1939–1945 walczyli oni na frontach Europy o wolność naszej ojczyzny. Wielu z nich poległo. Po wojnie zaś wielu z nich na skutek odniesionych ran, nie tylko tych fizycznych „odeszło do rezerwy na zawsze”.

Foto archiwalne Klubu LOK „Kolska Starówka”.

1) Kpt. rez. Jan Korzeniowski, od 1963 roku Prezes Klubu Oficerów Rezerwy, foto 1968 rok

2) Mjr rez. pilot Ryszard Malczewski, na zdjęciu jako por. pilot na skrzydle swojego myśliwca SPITFIRA , foto Anglia wrzesień 1943 r.

3) Port Wojenny w Gdyni, foto z 16.06.1968 r., Kolski Klub Oficerów Rezerwy na tle krążownika BŁYSKAWICA.

4) Grupa kolskiej młodzieży przy czołgu na poligonie Pomorskiej Dywizji Wojsk Pancernych w Kołobrzegu, foto 1998 rok.

Tekst opracował: Ryszard Borysiewicz

Galeria zdjęć

Blog Burmistrza
Miasta Koła

Kalendarium wydarzeń

Strona stworzona przez F&A MEDIA