Świat przedszkolaka, to on sam i jego najbliższe otoczenie, dom, przedszkole czy też plac zabaw. To miejsca dobrze znane, w którym najmłodsi spędzają większość czasu. Ważne jest, aby takie miejsca były bezpieczne i czyste. Wpływ uporządkowanego otoczenia daje poczucie ładu i harmonii. Tymczasem zaśmiecone podwórka, skwery, parki, las czy jezioro to widok wciąż powszechny. Inicjowanie zmian w tym zakresie leży w interesie każdego z nas. Ważne jest, aby dbałość o stan środowiska kształtować u dziecka jak najwcześniej.
W związku z akcją „Sprzątania Świata”, która zapoczątkowana w Australii przyjęła się też na gruncie polskim i od roku 1994 dzięki inicjatywie założycielki Fundacji Nasza Ziemia organizowana już po raz 20, przedszkolaki z P M nr 5 w Kole podjęły się uprzątnięcia najbliższego im terenu przedszkola. Zaopatrzonych w worki na odpady, rękawice ochronne oraz porcję wiedzy ekologicznej przyswojonej w toku zajęć pod kierunkiem swoich nauczycielek, łącznie pięć grup 4, 5, i 6 latków ochoczo zabrało się do pracy. Zaangażowanie dzieci w poszukiwanie śmieci było ogromne. Wyznaczone spośród dziecięcej gromadki przedszkolaki odpowiedzialnie dzierżyły w dłoniach worki na odpady, pomagały, podpowiadały i zachęcały się wzajemnie do sprzątania. Chociaż na własnym podwórku oraz w otoczeniu przyległym do przedszkola, przedszkolaki nie zebrały rekordowej ilości śmieci, to jednak wykonały pracę na miarę swoich możliwości. Było to doświadczenie tym cenniejsze, że zdobyte bezpośrednio w działaniu. Ma zatem szansę zaprocentować w przyszłości zmieniając trwale nawyki związane z wytwarzaniem i zagospodarowaniem odpadów. Przy okazji trzeba też wspomnieć o najmłodszych wychowankach Gromadki Misia Uszatka tj. trzylatkach, które dołączyły do przedszkolnej społeczności dopiero we wrześniu. Za względu na trwającą jeszcze adaptację oraz możliwości rozwojowe, maluszki nie mogły z przyczyn obiektywnych dołączyć do swoich starszych kolegów z pozostałych 5 grup. Nie znaczy to jednak, że pozostały obojętne na problem odpadów. Zainspirowane przez panią Beatę Rybicką aktywnie włączyły się do zajęć na ten temat. Uważnie słuchając zapamiętały, a potem rozpoznawały i wskazywały pojemniki do segregacji śmieci, podejmując pierwsze nieśmiałe próby zrozumienia tego trudnego dla nich tematu. Zadaniem praktycznym, którego podjęły się maluszki, było ozdobienie wykonanego z odpadów kosza na śmieci. Wszystko odbywało się w formie zabawy, a kolorowy kosz wykonany ze zbędnego opakowania kartonowego i resztek barwnych folii samoprzylepnych zapraszał wszystkie trzylatki, aby wrzucały do niego śmieci.
Przedszkole Miejskie nr 5 w Kole zachęcając przedszkolaków do działania na rzecz ochrony środowiska, zrealizowało część celów ujętych w Podstawie Programowej i Programach Wychowania Przedszkolnego wdrażanych przez poszczególne grupy. Podjęte z dziećmi „Sprzątanie świata” promowało m.in. : dbałość o czyste otoczenie, ograniczenie ilości odpadów, odzyskiwanie odpadów, likwidowanie dzikich wysypisk, trwała zmianę świadomości i nawyków, kształtowanie odpowiedzialności za stan środowiska. Akcja ta była także elementem wychowawczym pracy Przedszkola nr 5 w zakresie poznawania przez dzieci przyrody, samego siebie i środowiska społecznego w kontekście całościowym. Stworzyła też okazję do promowania idei wolontariatu, która jest wartościowym sposobem kształtowania postaw społecznych.
Promując takie działania wśród najmłodszych, zachęcamy także dorosłych, aby dokonując codziennych wyborów wpływali pozytywnie na stan środowiska wokół siebie. Biorąc pod uwagę, że około jedna trzecia odpadów to domowe opakowania, których statystyczny Polak produkuje około 100 kg rocznie, wystarczy, aby każdy z nas świadomie dokonywał zakupów. Świadomie, oznacza np. wybór opakowań ekologicznych, ograniczenie użycia jednorazowych toreb foliowych i zastąpienie ich tekstylną torbą na zakupy, wybieranie większych zbiorczych opakowań różnych produktów zamiast kilku mniejszych, kupowanie nie na zapas lub pod wpływem reklam lecz zgodnie z rzeczywistymi potrzebami. Jeśli już „wyprodukujemy” śmieci, to warto pamiętać, aby wyrzucać je do pojemników na odpady, nie zaś w parku, w lesie, nad jeziorem czy na chodniku. Śmieci wokół nas, to rzecz jasna problem estetyczny, zdrowotny, ekonomiczny. Jednak o wiele większym problemem jest fakt, że problem odpadów, to problem świadomości. Na szczęście, choć powoli, zmienia się i świadomość społeczna w tym zakresie. Dzieje się tak m. in. dzięki wyrabianiu właściwych nawyków już w dzieciństwie przy okazji akcji takich jak „Sprzątanie Świata”, w której przedszkolaki z PM 5 miały swój osobisty udział.
oprac. R.Zamelska PM 5
foto: R. Zamelska , W. Garus
